ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΚΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ

Ποδόσφαιρο και ιδιαιτερότητες της φυσικής κατάστασης

Το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές ομαδικό άθλημα το οποίο παίζεται σε όλα τα επίπεδα από άντρες, γυναίκες, παιδιά ακόμα και ενήλικες ή και υπερήλικες.

Η απόδοση ενός ποδοσφαιριστή εξαρτάται από πάρα πολλούς παράγοντες όπως τεχνική βιολογική μηχανική, νοοτροπία και ψυχολογία κτλ.  Ένας από τους λόγους που το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές άθλημα είναι ότι ο ποδοσφαιριστής σε πολλές περιπτώσεις δεν χρειάζεται να είναι κάτι το εξαιρετικό σε όλες τις πιο πάνω παραμέτρους, αλλά να φτάνει σε ένα λογικό επίπεδο αναλόγως βέβαια και με το επίπεδο στο οποίο αγωνίζεται.

Παρολαυτα, έχουμε την τάση με συστηματική επιλεκτική και στοχευόμενη προπόνηση να προσπαθούμε να βελτιώσουμε το ανθρωπομετρικό προφίλ ενός ποδοσφαιριστή με στόχο την κορυφή σε όλες τις παραμέτρους.  Όπως και άλλα αθλήματα το ποδόσφαιρο δεν είναι επιστήμη αλλά η επιστήμη μας βοηθά να βελτιώσουμε την απόδοση των αθλητών μας. 

Κατά την διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα, οι ποδοσφαιριστές υψηλού επιπέδου, καλύπτουν την απόσταση περίπου των 10 χιλιομέτρων και με μέσο όρο κοντά στο αναερόβιο κατώφλι (80%-90% των μέγιστων καρδιακών παλμών).  Στα 90 λεπτα αγώνα μεγάλος αριθμός εκρηκτικών κινήσεων και πράξεων λαμβάνουν χώρα συμπεριλαμβανομένων άλματα, κλωτσιές, τακλιν, αλλαγές κατεύθυνσης, ταχύτητες, αλλαγές ρυθμού, βοηθητική ισχυρή σύσπαση για να επιτύχουμε ισορροπία και έλεγχο της μπάλας απέναντι σε αντίπαλο

Όπως ανάφερα και πιο πάνω, σε ένα ποδοσφαιρικό αγώνα οι ποδοσφαιριστές υψηλού επιπέδου καλύπτουν την απόσταση 10-12 χιλ.  Αρκετές έρευνες έδειξαν ότι οι κεντρώοι ποδοσφαιριστές καλύπτουν τις πιο μεγάλες αποστάσεις κατά την διάρκεια του αγώνα. Ο ρυθμός του αγώνα μειώνεται 5-10% το δεύτερο ημίχρονο σε σχέση με το πρώτο ημίχρονο.  Κατά την διάρκεια του αγώνα ο ποδοσφαιριστή κάνει ταχύτητα περίπου κάθε 90’’ και κάθε ταχύτητα έχει διάρκεια 2-4’’.  Η συνολική απόσταση της ταχύτητας είναι 1-11% της συνολικής απόστασης του αγώνα.  Ο ποδοσφαιριστής επιχειρεί 1000-1400 μικρές ενέργειες αλλάζοντας κάθε 4-6’’.  Συνολικά οι δραστηριότητες που εκτελούνται είναι ως έξης: 10-20 ταχύτητες (τρέξιμο ψηλής έντασης) περίπου κάθε 70’’, περίπου 15 τακλιν, 10 κεφαλιές, 50 επαφές με την μπάλα από της οποίες οι 30 είναι πάσες η αλλαγή κατεύθυνσης με την μπάλα, η και το κράτημα της μπάλας μακριά από αντίπαλο.

 Οι έρευνες έδειξαν επίσης ότι οι ακραίοι αμυντικοί κάνουν ταχύτητα περισσότερο από δυόμισι φορές από ένα αμυντικό μέσο, την ίδια ώρα που οι κεντρώοι και επιθετικοί κάνουν ταχύτητα σημαντικά περισσότερο (1.6-1.7) από τους κεντρικούς αμυντικούς.

Η δύναμη και η ισχύς, είναι το ίδιο σημαντική όπως και η αντοχή στο σημερινό ποδόσφαιρο.  Η μέγιστη δύναμη αναφέρεται στην μεγαλύτερη ισχύ που μπορεί να επιτευχθεί από το νευρομυικο σύστημα κατά την διάρκεια μιας επανάληψης, η ισχύς είναι η παραγωγή δύναμης και ταχύτητας και αναφέρεται στο νευρομυικό σύστημα που παράγει την μεγαλύτερη μυϊκή διέγερση σε δεδομένη χρονική περίοδο.  Η μέγιστη δύναμη είναι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει την αποδοτική ισχύ; η αύξηση στην μέγιστη δύναμη είναι συνήθως συνδεδεμένη με την πρόοδο στις δυναμικές ικανότητες του ποδοσφαιριστή.  Μετά από έρευνες, έχει παρατηρηθεί σημαντική σχέση μεταξύ μιας μέγιστης επανάληψης, επιτάχυνσης και ταχύτητας.  Σε τεστ που έγιναν (άλματα και 30μ ταχύτητα) έχει παρατηρηθεί ότι αν ο  ποδοσφαιριστής φτάσει σε μέγιστη επίδοση δύναμης, έχει καλύτερα αποτελέσματα από κάποιο άλλο που δεν έφτασε σε ψηλά επίπεδα δύναμης.  Αυξάνοντας την διαθέσιμη δύναμη κατά την σύσπαση των μυών η μυϊκών ομάδων, επιτυγχάνουμε βελτίωση στην επιτάχυνση και ταχύτητα τα οποία είναι τόσο σημαντικά για το ποδόσφαιρο.  Το ψηλό επίπεδο δύναμης των άνω και κάτω άκρων μας βοήθα επίσης στην μείωση πιθανοτήτων τραυματισμού.  Έρευνες έδειξαν ότι με την προπόνηση δύναμης στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα μας μειώνονται οι τραυματισμοί κατά 50%.

Κατά την διάρκεια ενός 90’ ο αγώνας διεξάγεται πάνω στον αερόβιο μεταβολισμό του ποδοσφαιριστή.  Ο μέσος όρος δουλειάς (έντασης) μετρήθηκε κοντά στο αναερόβιο κατώφλι (είναι η ένταση στην οποία η παραγωγή και η απομάκρυνση του γαλακτικού είναι ίση, κανονικά είναι μεταξύ 80-90% τις μέγιστης καρδιακής συχνότητας) του ποδοσφαιριστή.  Θα ήταν αδύνατο να κρατήσουμε πιο ψηλό μέσο όρο έντασης για πιο μεγάλη περίοδο λόγω της συσσώρευσης γαλακτικού.  Πράγματι, κατά την διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα παρατηρούμε περιόδους σε πολύ ψηλή ένταση με αποτέλεσμα την παραγωγή γαλακτικού οξέος.  Επομένως, οι ποδοσφαιριστές χρειάζονται προπονητικες μονάδες με χαμηλής έντασης δραστηριότητα για βοηθήσουν στην απομάκρυνση του γαλακτικού οξέως από τους καταπονεμενους μυς. 

Παρόλο που ο αναερόβιος μεταβολισμός κυριαρχεί κατά την διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα, οι πιο αποφασιστικές φάσεις καλύπτονται από αναερόβιο μεταβολισμό.  Για να εκτελέσουμε ταχύτητες, άλματα, η να μαρκάρουμε και να μαρκαριστούμε, ο αναερόβιος μεταβολισμός μπαίνει σε λειτουργία και ανάλογα ποιος θα ενεργήσει πιο γρήγορα θα παίξει σημαντικό ρόλο για το τελικό αποτέλεσμα. 

Έρευνες μεταξύ επαγγελματιών και μη επαγγελματιών ποδοσφαιριστών όσο αφορά το γαλακτικό προφίλ, έδειξαν ότι οι επαγγελματίες έχουν ανοχή σε πολύ πιο ψηλές τιμές γαλακτικού από τους μη επαγγελματίες.  Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η μέτρηση συγκέντρωσης γαλακτικού στο ποδόσφαιρο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το τι έγινε τα τελευταία 5 λεπτά πριν από την μέτρηση.  Είναι αποδεδειγμένο ότι η τιμή του γαλακτικού είναι η πραγματική μόνο αν η μέτρηση γίνει αμέσως μετά η ακόμα και κατά τη διάρκεια τις άσκησης.  Είναι επίσης γνωστό και αποδεδειγμένο ότι η μέτρηση γαλακτικού αμέσως μετά από κάποιο έργο, είναι κοντά ως προς το έργο που παράχθηκε.  Κατά την διάρκεια ενός αγώνα, στο δεύτερο ημίχρονο, η συγκέντρωση γαλακτικού στους ποδοσφαιριστές είναι πιο χαμηλή σε σχέση με το πρώτο ημίχρονο.  Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην μείωση της απόστασης που διανύουν οι ποδοσφαιριστές ως επίσης και στον πιο χαμηλό ρυθμό παιχνιδιού όπως κατέδειξαν πολλές μελέτες.

Η μείωση και η απομάκρυνση γαλακτικού εξαρτάται από την συγκέντρωση (τιμή), από την άσκηση αποκατάστασης και από την αερόβια ικανότητα.  Όσο πιο ψηλή είναι η τιμή του γαλακτικού τόσο πιο αργή η απομάκρυνση του.  Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι ποδοσφαιριστές με μεγαλύτερη πρόσληψη οξυγόνου μπορεί να έχουν μικρότερη συγκέντρωση γαλακτικού στο αίμα τους επειδή έχουν πιο γρήγορη αποκατάσταση σε άσκησης ψηλής και μέτριας έντασης διάμεσου μεγάλης αερόβιας ικανότητας, βελτιωμένης ικανότητας απομάκρυνσης γαλακτικού, και αυξανόμενης παραγωγής (αποκατάστασης) φωσφοκρεατινης.  Η αερόβια άσκηση για απομάκρυνση του γαλακτικού από τους μυς πρέπει να γίνεται περίπου στο 70% των μέγιστων καρδιακών παλμών.   

Η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου στους ποδοσφαιριστές κυμαίνεται από 50-70 ml/kg και στους τερματοφύλακες από 50-55 ml/kg.  Είναι πασιφανές ότι τα τελευταία χρόνια οι ποδοσφαιρικές ομάδες ψηλού επιπέδου έχουν ψηλώσει τον πήχη όσο αφορά την μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου σε σύγκριση με αναφορές στα μέσα της δεκαετίας του 80.  Το αναερόβιο κατώφλι κυμαίνεται μεταξύ 76.6%-90.3% των μέγιστων καρδιακών παλμών όσον είναι περίπου και η ένταση των παιχνιδιών.

Το επίπεδο της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου στην αρχή της προετοιμασίας είναι πολύ σημαντικό και έχει αντίκτυπο στο προπονητικό μας πρόγραμμα ως επίσης και για την μετέπειτα πορεία μας κατά την διάρκεια του χρόνου.  

Σε εθνικό επίπεδο βλέπουμε ομάδες όπως η Γερμανία και Αγγλία με ψηλά ποσοστά μέγιστης πρόσληψης να πρωταγωνιστούν σε αντίθεση με ομάδες με χαμηλά ποσοστά μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου όπως η Ινδία, Σιγκαπούρη και Σαουδική Αραβία οι οποίες δεν έχουν κάτι το αξιόλογο να επιδείξουν όσο αφορά το ποδόσφαιρο.  Κάποιες άλλες έρευνες έδειξαν ότι στη Ουγγαρία η πρωταθλήτρια ομάδα είχε τις πιο ψηλές μετρήσεις μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου σε σύγκριση με την δεύτερη και τρίτη ομάδα του πρωταθλήματος.  Σε άλλη μελέτη η οποία έγινε στην Νορβηγία έδειξε ότι η πρωταθλήτρια ομάδα είχε τεράστια διαφορά με την τελευταία ομάδα όσο αφορά το ίδιο θέμα.

Παρόλο που κάποιοι πιστεύουν ότι η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου δεν είναι αξιοκρατικό κριτήριο της απόδοσης ενός ποδοσφαιριστή η μιας ποδοσφαιρικής ομάδας, είναι αποδεκτό ότι υπάρχει συσχέτιση με τον ρυθμό του παιχνιδιού.   

Τελευταίες έρευνες καταδεικνύουν ότι ποδοσφαιριστές με μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου κάτω από 60 ml/kg, είναι πολύ δύσκολο να αντεπεξέλθουνε στης ανάγκες ενός αγώνα ψηλού επιπέδου.

Στην σημερινή εποχή στον ποδόσφαιρο παρόλο που σχεδόν όλες οι παραμέτρους ειναι μετρήσιμες εντούτοις στην δύναμη δεν έχουμε κάποιο πρωτόκολλο με το οποίο να κάνουμε μετρήσεις και να συγκρίνουμε σε πιο επίπεδο είμαστε.  Ο πιο κοινός τρόπος αξιολόγησης της δύναμης είναι με το ισοκινητικο μηχάνημα αλλά δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ποδοσφαίρου.  Το ισοκινητικο μηχάνημα δεν μπορεί να μετρήσει όλες της κινήσεις που κάνουν τα άκρα των ποδοσφαιριστών κατά την διάρκεια ενός αγώνα

Τελευταία έχουν επιστρατευτεί οι ελεύθερες μπάρες οι οποίες αντικατοπτρίζουν καλύτερα την λειτουργική δύναμη ενος ποδοσφαιριστή κατά την διάρκεια του αγώνα. Ένα άλλο πλεονέκτημα που έχουν οι μετρήσεις με μπάρες  σε σχέση με τα ισοκινητικα μηχανήματα, είναι ότι είναι διαθέσιμες σε όλες σχεδόν της ομάδες και έτσι όλοι σχεδόν οι προπονητές φυσικής κατάστασης έχουν την ευκαιρία να αξιολογήσουν τους ποδοσφαιριστές με σχεδόν καθόλου κόστος αλλά την ίδια ώρα με καθόλου αξιόπιστο τρόπο.   Αυτή η συγκεκριμένη πρότυπη κίνηση στην προπόνηση δύναμης, πιθανόν να έχει αντίκτυπο στην εκμάθηση και στην νευρομυικη συναρμογή.  Το νευρομυικο σύστημα επίσης είναι ευαίσθητο όσο αφορά την προσαρμογή σε αργές η γρήγορες συσπάσεις η ερεθίσματα.  Κατά την διάρκεια της προπόνησης έχει παρατηρηθεί τόσο μέγιστη ταχύτητα όσο και υπομεγιστη ταχύτητα.  Παρολαυτα, σε ασκήσεις ειδικής αντοχής με ψηλές ταχυτήτων ασκήσεις, ένας συνδυασμός από μέγιστη δύναμη προπόνηση με βάση από μη συγκεκριμένες κίνησης αλλά με έμφαση στην ψηλή ταχύτητα και επιστράτευση όλων των δυνάμεων, και την ίδια ώρα στοχεύουμε στη εκρηκτική κίνηση που μας δίνει ουσιαστικά μεγαλύτερη αύξηση στην εκρηκτική ταχύτητα κίνησης με αποτέλεσμα να έχουμε καλύτερο αποτέλεσμα από το να δουλεύουμε απλά την ταχύτητα.

Με όλη την πιο πάνω λογική, αν αναλογιστούμε την μέγιστη δύναμη στο ποδόσφαιρο, θα ήταν λογικό ένας ποδοσφαιριστής βάρος 75kg να κάνει ημικαθισμα περισσότερο από 200 kg η πιέσεις στήθους σε πάγκο πάνω από 100kg.  Είναι επίσης λογικό οι ποδοσφαιριστές ψηλού επιπέδου να έχουν κάθετο άλμα 60cm.  Το ψηλό επίπεδο σε όλες τις παραμέτρους της δύναμης, μειώνει τις πιθανότητες τραυματισμού και επιτρέπει στον ποδοσφαιριστή πιο δυναμικά και μεγάλα άλματα, εκρηκτικές κινήσεις, δυνατά σουτ κτλ.

Κατά την διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα, ο ποδοσφαιριστής επιτυγχάνει 50 περίπου στροφές (αλλαγές κατευθύνσεις) που έχουν σαν αποτέλεσμα την μεγάλη συστολή που δέχονται οι μύες για να καταφέρουν να ισορροπήσουν και να ελέγξουν την μπάλα η και το ίδιο το ανθρώπινο σώμα απέναντι στην επαφή η στο μαρκάρισμα του αντιπάλου.  Γι αυτό ακριβώς το λόγο, η δύναμη και η ισχύς έχουν την ίδια σημασία με την αντοχή στο σημερινό ποδόσφαιρο.  Η ισχύς εξαρτάται από την μέγιστη δύναμη που κατά καιρούς πρέπει να βελτιώνουμε και την ίδια ώρα έχει ως αποτέλεσμα την βελτίωση της ισχύς.

Η μέγιστη δύναμη όπως ξέρουμε όλοι είναι το αποτέλεσμα της παραγωγής δύναμης στον μέγιστο βαθμό κατά την διάρκεια μιας επανάληψης.  Η ισχύς είναι η ικανότητα παραγωγής όσης περισσότερης δύναμης σε περιορισμένο χρόνο.  Η ικανότητα του μυ να παράγει δύναμη εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως: αρχική θέση του σώματος, γρήγορες η αργές ίνες, ικανότητα αντίδρασης, πόσες μηχανικές μονάδες ενεργοποιούνται την ίδια ώρα, συχνότητα διέγερσης κτλ.

Όσο αφορά το μυϊκό σύστημα έχουμε δυο διαφορετικούς μηχανισμούς- μυϊκή υπερτροφία και την προσαρμογή των νεύρων.  Είναι σχεδόν αδύνατο να γενικεύσουμε ποιο τρόπο προπόνησης να χρησιμοποιήσουμε όσο αφορά την δύναμη.  Παρόλα αυτά, γενικά, οι ποδοσφαιριστές εκτελούν προπόνηση δύναμης για να προσαρμόσουν το νευρικό σύστημα.  Της περισσότερες φορές η καλύτερη λύση είναι ο συνδυασμός ξεκινώντας τις πρώτες εβδομάδες προπόνηση μυϊκής υπερτροφίας και μετά προπόνηση με έμφαση στην προσαρμογή νευρικού συστήματος.

Η μυϊκή υπερτροφία επιτυγχάνεται όταν αυξηθούν τα μυονηματα μέσα στις μυϊκές ίνες.  Για πολλούς ποδοσφαιριστές, η αύξηση του σωματικού βάρους σε συνδυασμό με υπερτροφία δεν είναι επιθυμητή για ευνόητους λόγους.  Επιπρόσθετα, η αύξηση της μυϊκής μάζας δεν σημαίνει και απαραίτητα βελτίωση στην ταχυδυναμη.  Ωστόσο, ποδοσφαιριστές ή αθλητές που έχουν σαν στόχο την αύξηση μυϊκής μάζας αυτή είναι η κατάλληλη προπόνηση (προπόνηση μυϊκής υπερτροφίας)

Οι αθλητές σωματικής διάπλασης, συμπεριλαμβάνουν ασκήσεις μέγιστης δύναμης με αργές επαναλήψεις για να προάγουν αποτελεσματικά μυϊκή υπερτροφία.  Ωστόσο κατά καιρούς έχουν αναφερθεί πολλές μέθοδοι αύξησης μυϊκής υπερτροφίας, π.χ 8-12 επαναλήψεις είναι ο πιο συνηθισμένος.  Η εκτέλεση των ασκήσεων αλλάζει από αργές σε γρήγορες και ειδικά η έκκεντρη φάση να είναι αργή.  Ο στόχος αυτής της προπόνησης είναι να εξουθενώσουμε την μυϊκή ομάδα που προπονούμε.

Τα προηγούμενα χρόνια, η προσοχή στην προπόνηση δύναμης συγκεντρωνόταν στην προσαρμογή των νεύρων, ο όρος ‘’προσαρμογή των νεύρων’’ περιγράφεται σαν ανάμιξη αριθμού παραγόντων όπως: επιλεκτική ενεργοποίηση μηχανικών μονάδων, συγχρονισμό, επιλεκτική ενεργοποίηση μυών, βαλλιστικών συσπάσεων, συχνότερη ενεργοποίηση νευρικών ερεθισμάτων, αύξηση αντανακλαστικών, αύξηση στην ενεργοποίηση ανταγωνιστών μυών. 

Ένα σημαντικό κομμάτι στην βελτίωση της ικανότητας να ‘’σηκώσουμε’’ βάρη είναι η ικανότητα που έχουμε στο να συντονίζουμε άλλες μυϊκές ομάδες εκτός από εκείνες που δουλεύουμε όπως π.χ. της μυϊκές ομάδες που σταθεροποιούν το κορμί μας.  Για να αναπτύξουμε μέγιστη ισχύ, ο μυς εξαρτάται σε όσο περισσότερες μηχανικές μονάδες είναι δυνατό.  Σε μια μέγιστη εκούσια σύσπαση, οι μικρές οξυγονωμένες μυϊκές ίνες επιστρατεύονται πρώτες και οι γρήγορες μυϊκές ίνες ενεργοποιούνται μετά.  Στα αρχικά στάδια της προπονητικής περιόδου, παρατηρείται μια αύξηση δραστηριότητας των γρήγορων μυϊκών ινών σε συνδυασμό με αύξηση δύναμης.  Το νευρικό σύστημα, επιστρατεύει μηχανικές μονάδες στέλλοντας νευρικά ερεθίσματα στο μηχανικό νεύρο. Αυτή η αύξηση στην ενεργοποίηση των νεύρων βοηθά στην πιθανή αύξηση της δύναμης.

Ένας τρόπος αποτελεσματικής προπόνησης δύναμης όσο αφορά τα νεύρα και τη νευρική και νευρομυικη συναρμογή είναι δυναμικές κινήσεις με λίγες επαναλήψεις (3-7).  Η αντίσταση πρέπει να κυμαίνεται από υπομεγιστη μέχρι και μέγιστη (85-100%) με εκρηκτικές κινήσεις.  Με τον τρόπο αυτό μπορούμε να αυξήσουμε την νευρομυικη προσαρμογή με μηδαμινή πιθανότητα μυϊκής υπερτροφίας.  Μετά από έρευνες που έχουν γίνει, έχει παρατηρηθεί μια συσχέτιση μεταξύ μιας μέγιστης επανάληψης και της επιτάχυνσης και ταχύτητας.  Βάση των ερευνών που έχουν γίνει υπάρχει επίσης συσχέτιση μεταξύ μέγιστης δύναμης και του τεστ ταχύτητας 30 μέτρων με την διαφορά να είναι ουσιαστική ειδικά στην εκκίνηση στα πρώτα μέτρα (0-10μ).

Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι το 96% των ταχυτήτων ενός ποδοσφαιρικού αγώνα έχουν απόσταση μικρότερη των 30 μέτρων, και το 46% από αυτά μικρότερη των 10 μέτρων.  Η ίδια έρευνα έδειξε ότι ο χρόνος ταχύτητας για τα 10 μέτρα απόσταση είναι 1.70 – 1.90’’. Αυτό σημαίνει ότι ο γρήγορος παίχτης είναι πιο μπροστά 1 μέτρο σε μόλις 10 μέτρα απόσταση, φανταστείτε την σημασία που έχει 1 μέτρο για την έκβαση ενός αγώνα που όπως ξέρουμε ένας ποδοσφαιρικός αγώνας κρίνεται στις λεπτομέρειες.

Καταλήγοντας θα ήθελα να πω ότι σήμερα ο αθλητισμός και ειδικά το ποδόσφαιρο που είναι ένα άθλημα με πολλές  ιδιαιτερότητες πρέπει να δίνουμε σημασία σε όλες τις παραμέτρους και σε όλες τις λεπτομέρειες που άλλωστε όπως είπα και πιο πάνω αυτές κάνουν την διαφορά.